Bij het uitvoeren van onderzoek doe je in principe twee dingen om antwoorden te vinden op je onderzoeksvragen:

  1. Gegevens en kennis verzamelen
  2. Die gegevens en kennis interpreteren

Het verzamelen van gegevens geeft antwoord op de eenvoudige beschrijvende vragen als: hoe groot was de omzet? of wie is de directeur?

Voor antwoorden op complexere vragen zul je moeten analyseren, door verschillende gegevens te combineren en te interpreteren.

Het interpreteren van gegevens en kennis om te komen tot antwoorden noemen we de analyse.

Bij de analyse gebruik je verschillende methoden:

  • Ordenen
  • Vergelijken
  • Evalueren

Zoals het woord al aangeeft breng je hiermee orde aan in de gevonden gegevens. Daardoor ontstaan er patronen, waardoor je inzicht krijgt in de gegevens. Je kunt gegevens ordenen in de tijd, dan zie je de ontwikkeling van een variabele. Deze methode is van groot belang om een beeld te krijgen van het optreden van problemen, of de ontwikkeling van een symptoom. Dat heb je nodig bij het zoeken van oorzaken.

Als je de gegevens ordent naar grootte, kun je bijvoorbeeld zien hoe de verdeling is tussen belangrijke en minder belangrijke afwijkingen.

Veel toegepast is de ordening naar problemen. Dan orden je bijvoorbeeld klachten naar de aard van de klacht, dus klachten over de bediening, het menu en de bereikbaarheid van een restaurant, bijvoorbeeld.

Omgekeerd kun je ook ordenen naar oorzaak: je groepeert de verschillende oorzaken, waardoor duidelijk kan worden of bepaalde oorzaken vaker voorkomen dan andere.

Bij ordenen is het vaak gunstig om de gegevens te visualiseren, waardoor je patronen gaat zien.

Dus je maakt een grafiek, waarin je een ontwikkeling kunt tonen of een staafdiagram, waarmee je bijvoorbeeld kunt laten zien welke resultaten er zijn gerealiseerd.

Microsoft Office maakt van alle functies hele handige instructiepagina’s. Zo ook voor het maken van grafieken.
Op deze pagina zie je het stappenplan voor grafieken:

https://support.office.com/nl-nl/article/Snel-aan-de-slag-grafieken-maken-van-gegevens-in-een-werkblad-45af7d1b-4a45-4355-9698-01126488e689

Hier wordt de wizard Grafieken toegelicht.
https://support.office.com/nl-nl/article/Stapsgewijze-instructies-voor-het-maken-van-een-grafiek-a745775f-98d9-4c63-bfa8-9c00cd03ff0c

Hier vind je informatie over tabellen in Excel:
https://support.office.com/nl-nl/article/Snel-aan-de-slag-een-Excel-tabel-maken-33d08e18-fa0f-40fe-8af3-5683b034ec42

Een handig filmpje in het Engels:
https://support.office.com/nl-nl/article/Video-Een-Excel-tabel-maken-9de096a8-7cb3-4f9f-b29e-e2b11e579e9a?ui=nl-NL&rs=nl-NL&ad=NL

Alternatieven

Ben jij de standaard visualisatiemiddelen een beetje zat? Of ben je heel erg creatief?

Als je nou eens tijd over hebt en echt indruk wilt maken, bekijk dan de programma’s in dit artikel eens: http://www.creativebloq.com/design-tools/data-visualization-712402. Het programma PikToChart is best wel een toffe manier om infographics te maken. Het kost 20 euro, maar dan heb je ook wat!

Bij het interpreteren van jouw gevonden gegevens, de analyse dus, is vergelijken een belangrijke onderzoeksfunctie. Pas als je de gevonden data vergelijkt met iets anders krijgen de gegevens een bepaalde waarde.

Dus als je vergelijkt met vorig jaar kun je zien of er iets verbeterd is of verslechterd. Als je vergelijkt met andere technieken, therapieën, mensen of afdelingen kun je een uitspraak doen over de ontwikkelingen daarin en als je vergelijkt met de norm kun je iets zeggen over de kwaliteit: voldoet het of niet?

Je kunt gevonden waarnemingen ook met elkaar vergelijken. Dan kun je een rangorde maken van de best presterende producten of processen, of van de belangrijkste oorzaken van een probleem.

Vergelijken doe je als je op zoek bent naar overeenkomsten en verschillen.

Benchmarken is het vergelijken van de eigen prestaties of methoden met die van andere bedrijven. Over het algemeen wordt benchmarken goed gewaardeerd door beoordelaars, omdat je daarmee laat zien dat je ook buiten de muren van de opdrachtgever kunt kijken en daardoor een beter oordeel kunt vellen over wat je hebt gevonden.

Evalueren is de stap die na het vergelijken komt: daarbij stel je vast of wat je gevonden hebt wel of niet voldoet aan bepaalde normen. Klopt het of klopt het niet? Werkt het of werkt het niet?

Bij evalueren ga je een mening geven over dat wat je gevonden hebt, waardoor je in staat bent om een diagnose te geven van de aangetroffen situatie en om keuzes te maken over oplossingen of werkwijzen. Zorg er wel altijd voor dat je jouw mening toetst bij de betrokkenen. Heb je het goed gezien? En dat je je mening onderbouwt. Kloppen de gegevens waar je de evaluatie op baseert?

Oorzaak-gevolg-relaties

Een belangrijke vorm van analyseren is het vinden van oorzaak-gevolgrelaties. Daarmee geef je antwoord op verklarende vragen als: hoe komt dit, of waardoor wordt dit veroorzaakt, of welke factoren dragen bij aan dit probleem.

Voor het vinden van die relaties moet je ook gebruik maken van logica en oppassen voor snelle conclusies. Als iedereen roept dat het komt door de afdeling inkoop, zul je alsnog moeten onderzoeken en aantonen dat dit echt zo is, door verbanden te laten zien tussen wat inkoop doet en de resultaten die daardoor worden beïnvloed.

Een bekende valkuil is het verschil tussen correlatie en causaliteit. Bij correlatie treden twee gebeurtenissen tegelijkertijd op. Een klassiek voorbeeld is de relatie tussen het aantal mensen dat verdrinkt en de verkoop van ijs. Je kunt aantonen dat in perioden dat er meer ijs wordt verkocht het aantal verdrinkingen ook stijgt. Maar het aantal verdrinkingen toeschrijven aan de verkoop van ijsjes is niet correct. Er is dus een correlatie tussen verdrinken en de ijsverkoop, geen causaliteit, waardoor de poging het aantal verdrinkingen te reduceren door de ijs-verkoop te verbieden gedoemd is te mislukken.

Toets oorzaak-gevolgredeneringen altijd bij de betrokkenen. Maak een oorzaak-gevolgdiagram en vraag aan de stakeholders of je het goed hebt gezien. Daarmee onderbouw je je redeneringen en creëer je meteen een soort betrokkenheid bij de mensen die met jouw conclusies geconfronteerd gaan worden. Ze waren het immers eens met jouw conclusies.

Leave a Reply